غلام محمد میمنه گی
غلام محمد میمنه گی درسال ۱۲۵۲ شمسی در شهر میمنه به دنیا آمد. او یکی از هنرمندان بزرگ در عرصه نقاشی، میاناتوری و تصویرگری در افغانستان بود. علاوه برنقاشی در معماری و سرودن شعر نیز مهارت داشت و هم جز سیاستمداران دوره مشروطیت خواهان بود. او عضوحزب سری ملی مشروط خواهان بود.
زندگی‌نامهٔ استاد
غلام‌محمد فرزند عبدالباقی مینگ‌باشی از خانواده‌ای از ملیت ازبک (ترک تبار) در شهر میمنه ولایت فاریاب افغانستان زاده شد. پدر میمنه‌گی که یکی از شخصیت‌های سرشناس قوم ازبک در زمان امیر عبدالرحمن خان در شهر میمنه بود، پدر میمنه گی بنا بر رویات همکاری با سردار محمد ایوب خان داشت. فامیل میمنه گی همراه با چند تن دیگر به کابل اعزام شدند. و پس از چندی، در آنجا به قتل رسیدن به گفته نصیر مهرین، بعد از شورش نافرجام، سردار اسحاق خان عموزاده امیر عبدالرحمان خان محکوم به اعدام گردید. پدر میمنه گی از میرهای ترکستان (شمال افغانستان)، میمنه بود که تحت حاکمیت میر دلاور خان قرار داشت. پس از جنگ‌های طولانی شمال سرانجام میر دلاور خان و عبدالباقی خان "مینگ باشی" (سر لشکر سپاه هزار نفری یا هزاره) و جمعی از بزرگان میمنه با این عهد که در امان باشند، تسلیم سردار محمداسحق خان شدند و میمنه به قلمرو امیر عبدالرحمان خان الحاق شد. سپس، میر دلاور خان و عبدالباقی خان و دیگر بزرگان میمنه همراه با خانواده‌های خود به کابل اعزام شدند. اما امیر عبدالرحمن خان همه آنها را در عقرب سال ۱۳۰۱ هجری قمری، در عقب بالا احصار کابل سر برید.[1]و استاد از سایه پدر محروم گشت. استاد الی هفت سالگی درمیمنه حیات بسر می‌برد. سپس به دستور امیر جبرادر کابل در سرای نورمحمد گذر قاضی فیض اله شهر کابل اقامت گزین شد. انها تحت نظارت شدید دستگاه حاکم قرار داشتند. امیر به مادر استاد سال۳۰ روپیه و به استاد سال ۵ روپیه بخور نمیردر سال می‌داد. میمنه گی از کودکی به نقاشی علاقمند بود. او درسن ۹ سالگی اغاز به نقاشی نموده درسن ۱۳ سالگی از معارت زیاد درفن نقاشی برخود دار بود. میمنه گی درست درسن ۹ سالگی قرار داشت که فکرباز گشت به میمنه در افکارش خطورنمود. او تقاضا نامه نوشت که دران تصویر یک پرنده زیبا را رسم نموده به وسیله عبدالقدوس خان به امیر ارسال نمود. امیر با دیدن تصویرتعجب می‌کند که چطور یک پسر ۹ ساله چنین تصویرزیبا را نقاشی کرده باشد. امیر این پسر را خواست تارسامی را خوبتر فراگیرد. و از رفتن به میمنه مانع شد. میمنه گی پس از ان رسم که بعدا بنام پرنده نجات مسما شد رسامی را نزد جان گری انگلیس که طبیب امیر بود یاد گرفت. استاد در عهد امیر حبیب اله خان رسام دربار بود. اودر گروه جنبش مشروطه خواهان نیز شامل بود. به همین منظور مدت را در زندان بسر برد. در زمان شاه امان‌الله بند و نظارت بالای استاد دور شد. ولی درزمان نادر شاه خان و هاشم خان صدراعظم تمامی خانواده میمنگی امید وسرخابی تحت نظارت درامده بود. استاد سفرهای به المان فرانسه و هند نموده بود. بلاخره در روز چهاشنبه ساعت چهار صبح مورخ ۵قوس سال۱۳۱۴ فمری به عمر ۷۲ سالگی چشم از جهان می‌پوشد. ودر زیارت عاشقان عارفان کابل بخاک سپرده میشود.
منابع
- دوکتورعنایت اله شهرانی استاد فاکولته هنرهادرکتاب هنر در افغانستان. در مورد استاد غلام محمد[2]
- جلد سوم کتاب سراج التواریخ صفحات۴۲۸-۴۲۹
- اکادمیسن دستگیر پنجشیری درسایدتاجیک پرس
- جنبش مشروطه خواهان صفحه ۱۶ نوشته علامه حبیبی
- افغانستان در مسیر تاریخ نوشته میر غلام محمد غبار جلداول صفحه ۶۶۰
- سایت فردا نشریه افغان فلم به یاد سخصیت چند بعدیشادروان غلام محمد میمنه گی
- ویدوها
- پرفیسور عنایتاله شهرانی در یوتوب ویدیودریوتیوب
- داود امید نوحه غلام محمد میمنه گی ویدیودریوتیوب
- دوکتور عنایت اله فرهمند ویدیودریوتیوب
خالق بقائی پامیر زاد وبگاهht[tp://www.archive.ariaye.org/ketab/maimanagi/maimanagi2.html]
