ملکه ثریا طرزی
| ملکه ثریا | |
|---|---|
|
ثریا شهزاده خانم |
|
| دوران |
ملکه افغانستان ۲۸ فوریه ۱۹۱۹ - ۱۴ ژانویه ۱۹۲۹ |
| نام کامل | ثریا طرزی خانم |
| لقب(ها) | ثریا طرزی |
| زادروز | ۲۴ نوامبر ۱۸۹۹ |
| زادگاه | دمشق, سوریه |
| مرگ |
۲۰ آوریل ۱۹۶۸ ۲۰ آوریل ۱۹۶۸ (۷۰ سال) |
| محل مرگ | رم, ایتالیا |
| آرامگاه | جلال‌آباد |
| همسر | امان‌الله شاه |
| پدر | محمود طرزی |
| فرزندان |
ملیحه‌بیگم, امینه‌بیگم, عابده‌بیگم , رحمت‌الله خان, عادله‌بیگم, احسان‌الله, هندیه, ناجیه‌بیگم |
ملکه ثریا همسر امان‌الله شاه، از پادشاهان افغانستان بود.
زندگینامه
ثریا طرزی خانم، دختر محمود طرزی در ۲۴ نوامبر ۱۸۹۹ در دمشق بدنیا آمد و در سال ۱۹۱۲ میلادی با امان‌الله شاه ازدواج نمود. تبار ملکه ثریا به پاینده خان (-۱۸۰۰) و حاج جمک‌خان بارکزایی (۱۷۷۱-۱۷۱۹) می‌رسید.
مساعی شاه امان الله و ثریا در انکشاف تعلیم و تربیه زنان در تاریخ افغانستان بی‌نظیر بود. در ژانویه ۱۹۲۱اولین مکتب دخترانه در تاریخ افغانستان در شهرکابل در ناحیه شهرآرا گشایش یافت این مکتب پنجاه نفر شاگرد داشت، شاگردان مرکب بودند از دختران خردسال و زنان جوان . اسما رسمیه محمود طرزی که در خارج از افغانستان تحصیل کرده بود اداره و تدریس این مکتب را به عهده داشت و همچنین یک تعداد معلم‌های ترک، آلمانی و هندی در آنجا تدریس می‌کردند.
در همین سال به همت ثریا به نشر اولین مجله مخصوص زنان بنام «ارشاد نسوان» اقدام شد که مسئولیت آن نیز بعهده اسما رسمیه طرزی بود و اولین شماره آن در ۱۷ مارس ۱۹۲۱ به نشر رسید. این نشریه به شکل مجله یا هفته نامه تا سال ۱۹۲۵ به نشر ادامه داد.
ملکه ثریا در سال ۱۹۲۷ امان‌الله را در «سفر بزرگ» همراهی کرد. در این سفر این زوج از کشورهای ایران، ترکیه، شوروی، انگلیس، آلمان، فرانسه، ایتالیا، مصر و هندوستان بازدید کردند. این مسافرت شوق نوین‌سازی افغانستان را در این دو زنده‌تر کرد و به هنگام بازگشت امان‌الله تشکیل یک لویه جرگه داد و به انتقاد از سنت‌گرایی رؤسای قبایل افغان پرداخت. انتقادات بسیاری از سوی مردم نسبت به بی‌حجابی ثریا و اینکه از وی عکس گرفته شده بود شیوع پیدا کرد.
مجددی‌ها که از با نفوذترین خانواده‌های روحانی کابل بودند فتوای کفرشاه را بدست خط تقریباً چهارصد نفر از علمای دینی که عمدتاً از جانب انگلیس‌ها پول دریافت می‌کردند رسانیده و به ولایت جنوبی فرستادند که بدین وسیله مردم آنجا را بیشتر علیه شاه تحریک نموده، آتش شورش قبایلی را دامن زدند.
این عوامل و رویدادهای دیگر به سرنگونی حکومت امان‌الله انجامید.
درگذشت ثریا در ۲۰ آوریل ۱۹۶۸ در سن هفتاد سالگی در رم ایتالیا اتفاق افتاد.
فرزندان
فرزندان او و امان‌الله خان:
- شاهدخت دکتر ملیحه‌بیگم
- شاهدخت امینه‌بیگم
- شاهدخت عابده‌بیگم
- ولیعهد رحمت‌الله خان
- شاهدخت عادله‌بیگم
- شاهزاده احسان‌الله
- شاهدخت هندیه
- شاهدخت ناجیه‌بیگم
